RACJONALIZACJA WYDATKÓW SOCJALNYCH JAKO ELEMENT REFORMY FINANSÓW PUBLICZNYCH.

Abstract

Zagadnienie racjonalizacji finansów publicznych sprowadza się do ustalenia racjonalnego dla społeczeństwa oraz gospodarki poziomu i struktury wydatków publicznych. Problem ten, mimo iż dyskutowany od lat, nie znalazł jak dotąd zadowalającego rozwiązania. Groźba wzrostu deficytu budżetowego i jego szkodliwych konsekwencji dla gospodarki była sygnalizowana w Polsce od wielu lat. Dopiero jednak realne ryzyko przekroczenia przez dług publiczny konstytucyjnej granicy 60% PKB przyczyniło się do podjęcia konkretnych kroków. W 2003 r. został opracowany „Plan uporządkowania i ograniczenia wydatków publicznych”, zwany planem Hausnera. Przewidywał on w części odnoszącej się do sfery społecznej nie tylko ograniczenie wydatków publicznych, ale przede wszystkim zmianę ich struktury. Jednym z głównych za-łożeń programu było dążenie do stworzenia systemu zabezpieczenia społecznego opartego o uczciwe zasady, wykluczającego marnotrawstwo środków publicznych. Chodziło o wdrożenie rozwiązań zmierzających w kierunku aktywizacji społecznej i zawodowej tych wszystkich, którzy nie posiadają pracy i w wielu przypadkach oczekują jedynie wsparcia od państwa. O tym, że próby ograniczenia funkcji socjalnych realizowanych przez państwo spotykają się ze zdecydowanym sprzeciwem wielu grup społecznych, można się było przekonać w trakcie debaty towarzyszącej planowi Hausnera.